مقدمه
فوم‌ها به عنوان دسته‌ای از مواد سلولی، نقش بی‌بدیلی در صنایع مدرن ایفا می‌کنند. فوم‌ها دارای ساختاری از گاز محبوس در جامد یا مایع هستند و خواص مکانیکی منحصر به فردی دارند. از اصلی‌ترین ویژگی‌های این ماده می‌توان به نسبت استحکام به وزن بالا، قابلیت جذب انرژی و عایق‌بندی حرارتی و صوتی ممتاز اشاره کرد. گستره تولید این مواد از انواع انعطاف‌پذیر تا سخت را در بر می‌گیرد که هرکدام پاسخگوی نیاز خاصی در صنعت هستند. انتخاب بین انواع مختلف این ماده به عوامل متعددی از جمله چگالی، سفتی، مقاومت در برابر حرارت و کاربرد نهایی آن بستگی دارد. در این میان، فوم گرم به عنوان یکی از پرکاربردترین و شناخته‌شده‌ترین انواع، جایگاه ویژه‌ای دارد.
فوم گرم چیست؟
فوم گرم نوعی فوم پلی‌یورتان انعطاف‌پذیر است که فرآیند تولید آن با اعمال حرارت همراه است. در روش تولید این ماده، واکنش شیمیایی بین دو جزء اصلی پلی‌ال و ایزوسیانات در حضور کاتالیزورها، عامل کف‌زا و سایر مواد افزودنی، در یک کوره گرم انجام می‌پذیرد. اعمال حرارت، سلول‌های تشکیل‌دهندهٔ ساختار این ماده را به طور کامل باز کرده و یک شبکهٔ پیوسته و متخلخل ایجاد می‌کند. این فرآیند حرارتی منجر به تولید فومی با ویژگی‌های متمایز می‌شود که مهم‌ترین آن نرمی و انعطاف‌پذیری فوق‌العاده است. ساختار سلول‌باز فوم گرم باعث می‌گردد تا هوا و رطوبت به راحتی در آن جریان یابد که این امر به قابلیت تنفس بسیار بالا منجر می‌شود. از این رو، این ماده به‌طور تخصصی برای کاربردهایی که نرمی در اولویت هستند، طراحی و تولید می‌شود.
ویژگی‌های تخصصی فوم گرم
- انعطاف‌پذیری و نرمی بالا: مهم‌ترین ویژگی فوم گرم، احساس نرمی و لطافت بی‌نظیر آن است. ااین فوم به راحتی تغییر شکل می‌دهد و فوراً به حالت اول برمی‌گردد.
- ساختار سلول‌باز (Open Cell): ساختار داخلی این ماده به گونه‌ای است که سلول‌های آن به یکدیگر متصل هستند و شبکه‌ای از مجاری کوچک تشکیل می‌دهند. این طراحی به هوا و رطوبت اجازه تبادل می‌دهد و از ایجاد حس گرما و تعریق جلوگیری می‌کند.
- قابلیت تنفس (Breathability): به دلیل تخلخل بالا، تهویه هوا در این ماده به به طور عالی انجام می‌شود. این ویژگی باعث می‌شود تا این ماده برای استفاده در مبلمان، بالشت‌ها و محصولاتی که تماس طولانی‌مدت با بدن دارند، ایده‌آل باشد.
- جذب ارتعاش و ضربه: این ماده به دلیل ساختار انعطاف‌پذیر خود، توانایی بالایی در جذب و اتلاف انرژی ضربه دارد. از این مشخصه به طور گسترده در بسته‌بندی کالاهای حساس و لوازم الکترونیکی برای محافظت در برابر آسیب‌های ناشی از حمل و نقل استفاده می‌شود.
- عایق‌بندی صوتی: ساختار متخلخل فوم گرم به آن این قابلیت را می‌دهد که امواج صوتی را به دام انداخته و جذب کند. این خاصیت، آن را به گزینه‌ای مناسب برای استفاده در استودیوهای ضبط صوت، سالن‌های کنفرانس و صنایع خودروسازی تبدیل کرده است.
- سبکی: با وجود چگالی قابل تنظیم، این ماده در مقایسه با حجم بسیار بزرگ خود، وزن ناچیزی دارد. این سبکی، حمل و نقل و کار با آن را در مصارف مختلف بسیار آسان می‌سازد.
- قابلیت برش و شکل‌پذیری آسان: این ماده را می‌توان به سادگی و با دقت بالا به هر شکل و اندازه‌ای برش داد و آن را برای تولید محصولات پیچیده و سفارشی آماده کرد. این ویژگی برای طراحان و صنعتگران بسیار حائز اهمیت است.
- دوام و مقاومت در برابر خستگی: فوم گرم در برابر تغییر شکل مکرر و فشارهای پی در پی از خود مقاومت نشان می‌دهد و برای مدت طولانی خاصیت ارتجاعی خود را حفظ می‌کند. این ویژگی، عمر محصولات را افزایش می‌دهد.
- قابلیت تولید در چگالی‌های مختلف: می‌توان این ماده را در طيف گسترده‌ای از چگالی‌ها تولید کرد. چگالی بالاتر معمولاً به معنای استحکام بیشتر، دوام طولانی‌تر و احساس سفتی بیشتر است، در حالی که چگالی پایین‌تر، نرمی و انعطاف را افزایش می‌دهد.
- جذب آب محدود: اگرچه ساختار سلول‌باز دارد، اما فرمولاسیون های مختلفی از این ماده وجود دارد که در برابر نفوذ رطوبت مقاومت نسبتاً خوبی از خود نشان می‌دهند و برای کاربردهای خاص مناسب‌تر هستند.
انواع فوم گرم
این ماده در انواع مختلفی تولید می‌شود تا پاسخگوی نیازهای متنوع بازار باشد:
- فوم گرم استاندارد: رایج‌ترین نوع این ماده است که بیشتر در ساخت بالشت‌ها، مبلمان و صندلی‌ها کاربرد دارد. این نوع از نرمی و بازگشت‌پذیری خوبی برخوردار است.
- فوم گرم مموری (حافظه‌دار): اگرچه اساساً یک فوم سرد است، اما برخی از انواع فوم گرم با فرمولاسیون خاص، ویژگی‌های شبه مموری از خود نشان می‌دهند و با حرارت بدن نرم‌تر شده و شکل آن را به خود می‌گیرند.
- فوم گرم با چگالی بالا (HD): این نوع از چگالی بیشتری برخوردار است که منجر به استحکام، دوام و طول عمر بالاتر می‌شود. از این نوع غالباً در مبلمان اداری و صندلی‌های باکیفیت استفاده می‌گردد.
- فوم گرم فوق نرم (Low Resilience – LR): این نوع به‌طور خاص برای نرمی و احساس راحتی عمیق طراحی شده است. معمولاً چگالی پایینی دارد و در محصولات لوکس و بسیار نرم به کار می‌رود.
- فوم گرم فشرده (Reticulated): این نوع تحت فرآیند اضافی قرار می‌گیرد تا دیواره‌های بین سلولی آن حذف شوند. نتیجه، یک ساختار کاملاً باز و بسیار متخلخل است که برای کاربردهای فیلتراسیون و عایق‌بندی صوتی پیشرفته ایده‌آل می‌باشد.
کاربردهای گسترده فوم گرم
- صنعت مبلمان: اصلی‌ترین کاربرد این ماده در ساخت بالشت‌ها، پشتی‌ها و نشیمن‌گاه مبل و تخت است. نرمی و قابلیت تنفس آن، راحتی بی‌نظیری ایجاد می‌کند.
- تولید تشک: از این ماده در لایه‌های رویی تشک‌ها (Topper) برای ایجاد حس نرمی و لوکس استفاده می‌شود. همچنین در ساخت انواع تشک‌های تمام فوم گرم کاربرد دارد.
- صنعت خودروسازی: از این ماده برای ساخت صندلی‌های بسیار نرم و راحت، دست‌گیره‌ها، پدهای فرمان، پشتی سر و عایق‌های صوتی درون کابین خودرو استفاده می‌شود.
- بسته‌بندی: خاصیت جذب ضربه این ماده، آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای بسته‌بندی کالاهای حساس مانند قطعات الکترونیکی، تجهیزات پزشکی و آثار هنری تبدیل کرده است.
- جلسعایق‌بندی صوتی: در دیوارها، سقف‌ها، استودیوها، سالن‌های سینما و اتاق‌های جلسه برای جذب امواج صدا و کاهش آلودگی صوتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- محصولات ارتوپدی و پزشکی: از این ماده در ساخت بالشت‌های طبی، پدهای کاهش فشار و برخی از پروتزها به دلیل نرمی و تطبیق‌پذیری با بدن استفاده می‌شود.
- صنایع ورزشی: در تولید لوازم ورزشی مانند پدهای محافظتی، زیراندازهای یوگا و کفپوش‌های سالن‌های ورزشی به کار می‌رود.
- دکوراسیون و آکوستیک داخلی: برای پوشش دیوارها، ساخت پنل‌های آکوستیک تزئینی و ایجاد فضایی هم‌از نظر زیبایی و هم از نظر آکوستیک بهینه کاربرد دارد.
- صنعت پوشاک و منسوجات: در ساخت لباس‌های غواصی، کفش‌های بسیار نرم و برخی از البسه خاص که نیاز به عایق‌بندی و نرمی دارند، استفاده می‌شود.
- اسباب‌بازی و محصولات کودک: به دلیل نرمی و ایمنی بالا، در تولید اسباب‌بازی‌های نرم، پدهای محافظ تخت کودک و سایر محصولات این حوزه به کار می‌رود.
مزایا و معایب فوم گرم
مزایا:
مهم‌ترین مزیت این ماده، احساس راحتی و نرمی استثنایی آن است که آن را از بسیاری از مواد دیگر متمایز می‌سازد. قابلیت تنفس بالا از ایجاد رطوبت و گرمای بیش از حد جلوگیری کرده و تجربه کاربری مطبوعی ایجاد می‌کند. این ماده در برابر سایش و فشارهای مکرر مقاومت خوبی دارد و طول عمر نسبتاً بالایی از خود نشان می‌دهد. سبکی وزن و قابلیت برش آسان، فرآیند تولید و مونتاژ محصولات را بسیار تسهیل می‌کند. همچنین، خاصیت جذب ضربه و عایق‌صوتی بودن، دامنه کاربردهای آن را به شدت گسترده می‌کند. از نظر اقتصادی نیز در مقایسه با برخی مواد مشابه، گزینه مقرون به‌صرفه‌ای محسوب می‌شود.
معایب:
از اصلی‌ترین معایب این ماده می‌توان به مقاومت نسبتاً پایین آن در برابر حرارت مستقیم و شعله اشاره کرد. در صورت تماس با منابع حرارتی بالا ممکن است تغییر شکل دهد یا آسیب ببیند. همچنین، برخی از فرمولاسیون ها ارزان‌قیمت‌تر آن ممکن است در برابر نور خورشید و اکسیداسیون دچار تخریب تدریجی شوند. افوم گرم در برابر فشار زیاد و طولانی‌مدت ممکن است نشست کند. علاوه بر این، ساختار سلول‌باز آن می‌تواند در محیط‌های بسیار مرطوب و بدون تهویه، مستعد جذب رطوبت و رشد کپک باشد که این امر نیاز به شرایط نگهداری مناسب دارد.
تفاوت فوم گرم و فوم سرد
تفاوت اصلی فوم گرم و سرد در فرآیند تولید و ساختار سلولی است. تولیدکنندگان فوم گرم را با حرارت می‌سازند که سلول‌های باز، نرمی و تنفس بالایی دارد. فوم سرد را در دمای محیط تولید می‌کنند که ساختاری ویسکو الاستیک دارد و به کندی به حالت اول برمی‌گردد. فوم سرد معمولاً گران‌قیمت‌تر است. انتخاب نهایی به سلیقه و نیاز کاربر بستگی دارد.
جمع‌بندی نهایی
فوم گرم، یک فوم پلی‌یورتانی انعطاف‌پذیر با ساختار سلول‌باز است که به دلیل ویژگی‌هایی مانند نرمی بالا، قابلیت تنفس، جذب ارتعاش و عایق‌بندی صوتی، کاربرد گسترده‌ای در صنایع مبلمان، خودروسازی، بسته‌بندی و پزشکی دارد. با وجود محدودیت در برابر حرارت و رطوبت، مزایای فوم گرم برتری آن را در بازار حفظ کرده است. درک تفاوت آن با فوم سرد به انتخاب بهتر کمک می‌کند. فوم گرم نمونه‌ای عالی از ترکیب راحتی، عملکرد و مقرون‌به‌صرفه بودن است.
شرکت سیب فوم به عنوان پیشرو در عرصه تولید انواع فوم به ویژه فوم پلی اورتان، با بهره‌گیری از دانش فنی روز و تکنولوژی‌های پیشرفته، موفق شده است تا محصولاتی با بالاترین استانداردهای کیفی را به بازار داخلی و بین‌المللی عرضه نماید. این شرکت با تکیه بر تیم متخصص و تحقیق و توسعه مستمر، توانایی تولید انبوه انواع فوم گرم با چگالی‌ها و سفتی‌های مختلف را مطابق با نیازهای متنوع و خاص صنایع گوناگون دارا می‌باشد. تعهد به کیفیت، نوآوری در فرمولاسیون و رعایت دقیق پارامترهای تولید، باعث تمایز محصولات این شرکت در بازار رقابتی شده است. سیب فوم با ارائه محصولات مطمئن و بادوام، نقش بسزایی در تأمین مواد اولیه صنایع بزرگ کشور ایفا کرده و به عنوان شریکی قابل اعتماد برای کسب‌وکارها شناخته می‌شود.
